Deze publicatie maakt gebruik van cookies

ONDERWEG

Ook jongeren hebben de e-bike ontdekt. Het gaat lekker snel, en ze horen er helemaal bij. Maar de ongelukken nemen toe en worden zwaarder, volgens onderzoek van VeiligheidNL. Hans de Looij van de ANWB waarschuwt: ‘Hip en stoer is oké, maar kwaliteit is belangrijker.’

zorg of zegen? 

 
Pubers op
een e-bike

25%

50%

75%

IN DIT ARTIKEL:

De elektrische fiets vervangt de behoefte die vroeger onder jongeren bestond om een scooter aan te schaffen.

Van de gevallen jonge e-bikers had 22% hersenletsel, van de jongeren met een ‘gewone’ fiets was dat maar 9%.

De tendens dat er op internet gezocht wordt naar manieren om e-bikes op te voeren is zeer zorgelijk.

Hans de Looij, fietsexpert van de ANWB, heeft thuis twee tieners. Zij gebruiken ook een e-bike. ‘Zelf hoorde ik, ook vanwege mijn werk, bij de early adapters. Ik heb heel veel elektrische fietsen getest, ze zien me er al jaren mee. Dus hun interesse was allang gewekt. Maar nu die fietsen hipper worden, hebben ze het echt omarmd. Net als hun vrienden.’

Zeker jongeren die buiten de Randstad wonen, en bijvoorbeeld 15 kilometer of meer naar hun middelbare school moeten fietsen, zullen oren hebben naar het gebruik van een
e-bike. De elektrische fiets vervangt, nu deze er ook gelikt uitziet, de behoefte die vroeger onder jongeren bestond om een brommer of scooter aan te (laten) schaffen. En, waar destijds tot de 16de verjaardag moest worden gewacht, zijn er nu nagenoeg geen beperkingen. Wie groot genoeg is om bij trappers, zadel én stuur te kunnen, kan gaan
e-biken.

NIET TE VERBIEDEN
Behalve de financiële belemmering – wie betaalt zonder pijn in de portemonnee even
€ 2500 voor een fiets? – houdt niets jongeren nog tegen. Het invoeren van een minimumleeftijd is nooit overwogen en zal politiek ook geen thema worden zolang er geen schrikbarende cijfers zijn over het aantal ongelukken dat jonge gebruikers overkomt. Stefan Westerman, van de afdeling Belangenbehartiging bij de ANWB: ‘Het is sowieso zaak om je gezonde verstand te gebruiken. Neem geen onnodige risico’s.’

Uit cijfers van VeiligheidNL blijkt dat jongeren vandaag de dag wel meer ongelukken hebben met e-bikes dan in het verleden (zie kader). Dat is logisch, het is een optelsom. De Looij: ‘Wordt er door meer jeugdigen op gereden, dan hebben zij er logischerwijs ook meer ongelukken mee.’

De Looij is er niet voor om strengere verkeersregels voor jongeren te hanteren. ‘We hebben onszelf als volwassenen het comfort van de e-bike gegund, dus waarom zou je dat jongeren misgunnen? Je kunt ze volgens de huidige regels niet verbieden er 25 kilometer per uur mee te rijden. De meeste kinderen kunnen echt wel goed fietsen, dat mag geen probleem zijn. Hun reactievermogen is tenslotte toch ook beter.’
 


‘Ik adviseer alle mensen, dus ook jongeren, te blijven bewegen’

Offline: This content can only be displayed when online.

GROTERE GEVOLGEN
Bij TeamAlert, een voorlichtingsorganisatie gericht op jongeren, zijn ze goed op de hoogte hoe jongeren zich in het verkeer gedragen. Jongeren schatten – hun brein is nog volop in ontwikkeling – de risico’s standaard laag in, lager in ieder geval dan volwassenen. Gedragsonderzoeker Florien Huizinga van TeamAlert: ‘Op de vraag hoe groot ze de kans achten dat ze met een elektrische fiets vallen, antwoordt maar 37 procent dat ze die kans groot achten. Ruim 60 procent denkt dat ze niet vallen of een ongeluk kunnen krijgen.’ Dat een val met een elektrische fiets, vanwege de snelheid daarvan, meer impact kan hebben, is voor weinig jongeren onderwerp van gesprek. Liefst 72 procent noemt de e-bike veilig. Jongeren zijn impulsiever en nemen mede daardoor ook meer risico’s. ‘Ze overzien de gevolgen van hun gedrag minder goed.’ Dat een e-bike sneller gaat dan een gewone fiets noemt 87 procent dan ook vooral ‘handig’. Overigens leerde onderzoek uit begin 2020 TeamAlert dat ongeveer 33,3 procent van de ondervraagde jongeren tussen 12 en 24 jaar een e-bike gebruikt. Ongeveer een derde daarvan had zelf een e-bike, de rest leende deze van een familielid of kennis.


HEB JIJ EEN E-BIKE?

4

3

2

1

ZOON IVAR (14)

HEB JIJ EEN E-BIKE? ‘Ja, sinds kort. Ik moet elke dag heen en weer naar school fietsen, 50 minuten in totaal. Op dinsdag en donderdag moet ik daarnaast een half uur fietsen naar voetbal en in het weekend naar uitwedstrijden soms nog verder.”

ZIJN ER MEER IN DE KLAS MET EEN E-BIKE? ‘Nee, de meesten komen met de tram of worden door hun ouders gebracht. Eén iemand anders heeft een e-bike.’

WAT VIND JE ER FIJN AAN? ‘Dat je als je de brug op fietst weinig moeite hoeft te doen en dat je op de hoogste stand niet bezweet aankomt op school.’

EN WAT MINDER FIJN? ‘Hij heeft geen vering en ik moet best vaak naar de fietsenwinkel omdat er steeds wat mee is. Nu ga ik weer voor een onderhoudsbeurt, want de fiets gaf zelf aan dat hij dat nodig heeft.’

GEZOND ALTERNATIEF?
Het exacte aantal jongeren dat een e-bike gebruikt is niet bekend. Kopers worden in de regel niet gevraagd naar hun leeftijd. Bovendien, als een ouder de fiets koopt is vaak niet duidelijk dat deze door de tiener in huis zal worden gebruikt. Wel is duidelijk zichtbaar in de verkoopcijfers dat het aantal kinder- en jeugdfietsen dat verkocht wordt de laatste jaren flink daalt. Betrof het in 2015 nog in 14 procent van de aankopen (138.000) een conventionele fiets voor een minderjarige, dat aantal daalde tot 110.000 (9 procent) in 2021, zo blijkt uit cijfers van RAI BOVAG. Dat er nu in plaats daarvan e-bikes worden gekocht, lijkt de logische oorzaak. Uit andere statistieken blijkt ook dat de verkoop van brommers, scooters en snorfietsen terugloopt, ten faveure van de e-bikes.

Waar fietsfabrikanten e-bikes voor jongeren tegenwoordig aanprijzen als ‘het gezonde alternatief’ voor een brommer of scooter, moet je je in een stedelijke omgeving wel afvragen of kinderen gezond bezig zijn als ze zich tijdens het ritje naar school, van pakweg 2 tot 5 kilometer, laten ondersteunen. Het antwoord is natuurlijk nee. Veel jongeren bewegen toch al onvoldoende. De Looij: ‘Ik adviseer alle mensen, dus ook jongeren, te blijven bewegen. Maar je kunt natuurlijk wel met de e-bike naar je sportclub een eind verderop. Met het thema gezond scoor je als ouder trouwens niet bij je kinderen, daar win je weinig zieltjes mee ben ik bang.’


Offline: This content can only be displayed when online.

OPVOEREN
De tendens dat er op internet gezocht wordt naar manieren om e-bikes op te voeren is wel zorgelijk. Op middelbare scholen gaan tips al snel rond, even googelen en je hebt informatie zat. Met een kleine aanpassing van codes in de software is het mogelijk de begrenzing uit te schakelen en loopt een e-bike al snel 10 tot 15 kilometer per uur harder.
De Looij en Westerman zijn fel tegenstander van het opvoeren. Veilig Verkeer Nederland (VVN) riep in augustus zelfs op tot een verbod. De Looij: ‘Mensen moeten beseffen dat ze dan onverzekerd rondrijden, want ze gaan buiten de wet om.’ Westerman: ‘Dat moeten we met z’n allen niet willen, wij willen dat hier meer toezicht op komt. Zeker omdat het geen geheim is dat jongeren sneller zijn afgeleid. Dat, in combinatie met een hogere snelheid, is weliswaar geen garantie voor ongelukken, maar het maakt het er al met al niet veiliger op.’

Diverse scholen organiseren al speciale verkeerslessen om leerlingen te leren hoe ze moeten omgaan met een e-bike. Verkeersveiligheidsorganisatie Responsible Young Drivers, die bestaat uit enthousiaste jongeren tussen de 18 en 27 jaar, verzorgt dergelijke trainingen. Westerman: ‘Kinderen kregen altijd al verkeersles op de basisschool. Dat zou nu ook op 12-, 13-, 14-jarige leeftijd kunnen. Die doelgroep is, nog altijd, speels. Maar een e-bike is niet om mee te spelen.’
 

‘Let extra goed op de kwaliteit van frame én accu’

HEB JIJ EEN E-BIKE?

4

3

2

1

DOCHTER EMILY (13)

HEB JIJ EEN E-BIKE? ‘Nee. Ik mag alleen die van mijn moeder af en toe lenen. Ik zou wel graag een eigen e-bike willen.’
Waarom wil je een e-bike? ‘Ik fiets altijd samen met iemand naar school en die heeft wel een e-bike. Ik vind het irritant dat ik veel moeite moet doen terwijl hij op zijn dooie gemakkie vooruitkomt.’

ZOU JE ER ZELF VOOR GAAN SPAREN? ‘Nou, ik wil heel graag een VanMoof, maar daar zou ik echt jaren voor moeten sparen.’

ZIJN ER OOK NADELEN AAN EEN E-BIKE? ‘Ik heb altijd best wel veel stress als ik de fiets in de stad parkeer. Dan ben ik de hele tijd bang dat-ie wordt gestolen.’

OPLADEN OP SCHOOL
Steeds meer leerlingen gaan tegenwoordig op een e-bike naar school, faciliteiten om deze fietsen op te laden hebben de meeste scholen echter niet. Omdat de actieradius van een nieuwe e-bike 50 tot 60 kilometer is, hoeft dat ook niet. Maar wie een tweedehands e-bike koopt met een accu die sneller leeg is, zit toch met de behoefte om deze op te laden. De Looij raadt scholen nadrukkelijk af om scholieren toe te staan accu’s binnen op te laden. ‘Accu’s moet je, vanwege het mogelijke brandgevaar, buiten de school opladen. Je moet ze niet in de brandende zon in de vensterbank van het klaslokaal opladen, dat is vragen om problemen.’

Offline: This content can only be displayed when online.

NIEUWSTE GADGET
De e-bike is, zeker omdat er tegenwoordig veel coole modellen op de markt komen, het nieuwste gadget voor de jeugd. En dan moet je de verleiding maar eens zien te weerstaan. Zelf trappen is opeens niet meer stoer. Het is echter niet slim om overhaast te beslissen bij een eventuele aankoop, een e-bike is nou niet bepaald een speelgoedje.

De Looij adviseert kopers van een nieuwe fiets, extra goed op de kwaliteit van het frame én de accu te letten. Hetzelfde geldt bij aankoop van een tweedehands e-bike op Marktplaats. Laat dan de accu bijvoorbeeld eerst testen. ‘Zeker in de categorie dikke-bandenfietsen zijn er veel modellen van instapkwaliteit. Die zijn er nog maar kort en de kwaliteit ervan is nog niet helemaal in te schatten, maar je kunt er gif op innemen dat op een elektrische fiets met een nieuwwaarde van € 1000 op heel veel zaken is bespaard. De vraag is dan: wat voor cellen zitten er in de accu? Zijn die accu’s veilig, nu en over een tijdje? Hip en stoer oké, maar wees voorzichtig met de aanschaf van dit soort apparaten. Kies voor kwaliteit of blijf gewoon fietsen.’

MEER HERSENLETSEL ONDER JONGEREN
Uit onderzoek van VeiligheidNL onder fietsers en snor- en bromfietsers die in de periode juli 2020 tot juni 2021 na een verkeersongeval op de Eerste Hulp in het ziekenhuis belandden, blijkt dat ruim 1 op de 3 slachtoffers gebruikmaakte van een elektrische fiets: 36%. In 2016 was dat minder dan 1 op de 5: 19%. Onder de 12- tot 17-jarigen fietsten veel meer slachtoffers op een elektrische fiets ten opzichte van 2016: 22% versus 4%. Uit het onderzoek blijkt bovendien dat de ernst van ongelukken toenam als deze jongeren een e-bike gebruikten. Van de gevallen jonge e-bikers had 22% hersenletsel, terwijl dat maar bij 9% van de jongeren met een ‘gewone’ fiets het geval was.

Tekst: Edward Swiers Interviews: Roxanne Vis Illustraties: Carolyn Ridsdale Portretten: Jonathan Andrew

Volgend artikel

Disneyland Paris straalt magischer dan ooit tijdens de spectaculaire 30e verjaardag. Vier dit grandioze feest vol verbluffende nieuwe shows, belevenissen en festiviteiten mee.




ONDERWEG

Ook jongeren hebben de e-bike ontdekt. Het gaat lekker snel, en ze horen er helemaal bij. Maar de ongelukken nemen toe en worden zwaarder, volgens onderzoek van VeiligheidNL. Hans de Looij van de ANWB waarschuwt: ‘Hip en stoer is oké, maar kwaliteit is belangrijker.’

 ZORG OF ZEGEN?

 
Pubers op
een e-bike

NIEUWSTE GADGET
De e-bike is, zeker omdat er tegenwoordig veel coole modellen op de markt komen, het nieuwste gadget voor de jeugd. En dan moet je de verleiding maar eens zien te weerstaan. Zelf trappen is opeens niet meer stoer. Het is echter niet slim om overhaast te beslissen bij een eventuele aankoop, een e-bike is nou niet bepaald een speelgoedje.

De Looij adviseert kopers van een nieuwe fiets, extra goed op de kwaliteit van het frame én de accu te letten. Hetzelfde geldt bij aankoop van een tweedehands e-bike op Marktplaats. Laat dan de accu bijvoorbeeld eerst testen. ‘Zeker in de categorie dikke-bandenfietsen zijn er veel modellen van instapkwaliteit. Die zijn er nog maar kort en de kwaliteit ervan is nog niet helemaal in te schatten, maar je kunt er gif op innemen dat op een elektrische fiets met een nieuwwaarde van € 1000 op heel veel zaken is bespaard. De vraag is dan: wat voor cellen zitten er in de accu? Zijn die accu’s veilig, nu en over een tijdje? Hip en stoer oké, maar wees voorzichtig met de aanschaf van dit soort apparaten. Kies voor kwaliteit of blijf gewoon fietsen.’

Tekst: Edward Swiers Interviews: Roxanne Vis Illustraties: Carolyn Ridsdale Portretten: Jonathan Andrew

IN DIT ARTIKEL:

De elektrische fiets vervangt de behoefte die onder jongeren bestond om een scooter aan te schaffen.

Van de gevallen jonge e-bikers had 22% hersenletsel, van de jongeren met een ‘gewone’ fiets was dat 9%.

De tendens dat er op internet gezocht wordt naar manieren om
e-bikes op te voeren is zeer zorgelijk.

Hans de Looij, fietsexpert van de ANWB, heeft thuis twee tieners. Zij gebruiken ook een e-bike. ‘Zelf hoorde ik, ook vanwege mijn werk, bij de early adapters. Ik heb heel veel elektrische fietsen getest, ze zien me er al jaren mee. Dus hun interesse was allang gewekt. Maar nu die fietsen hipper worden, hebben ze het echt omarmd. Net als hun vrienden.’

Zeker jongeren die buiten de Randstad wonen, en bijvoorbeeld 15 kilometer of meer naar hun middelbare school moeten fietsen, zullen oren hebben naar het gebruik van een
e-bike. De elektrische fiets vervangt, nu deze er ook gelikt uitziet, de behoefte die vroeger onder jongeren bestond om een brommer of scooter aan te (laten) schaffen. En, waar destijds tot de 16de verjaardag moest worden gewacht, zijn er nu nagenoeg geen beperkingen. Wie groot genoeg is om bij trappers, zadel én stuur te kunnen, kan gaan
e-biken.

NIET TE VERBIEDEN
Behalve de financiële belemmering – wie betaalt zonder pijn in de portemonnee even
€ 2500 voor een fiets? – houdt niets jongeren nog tegen. Het invoeren van een minimumleeftijd is nooit overwogen en zal politiek ook geen thema worden zolang er geen schrikbarende cijfers zijn over het aantal ongelukken dat jonge gebruikers overkomt. Stefan Westerman, van de afdeling Belangenbehartiging bij de ANWB: ‘Het is sowieso zaak om je gezonde verstand te gebruiken. Neem geen onnodige risico’s.’

Uit cijfers van VeiligheidNL blijkt dat jongeren vandaag de dag wel meer ongelukken hebben met e-bikes dan in het verleden (zie kader). Dat is logisch, het is een optelsom. De Looij: ‘Wordt er door meer jeugdigen op gereden, dan hebben zij er logischerwijs ook meer ongelukken mee.’

De Looij is er niet voor om strengere verkeersregels voor jongeren te hanteren. ‘We hebben onszelf als volwassenen het comfort van de e-bike gegund, dus waarom zou je dat jongeren misgunnen? Je kunt ze volgens de huidige regels niet verbieden er 25 kilometer per uur mee te rijden. De meeste kinderen kunnen echt wel goed fietsen, dat mag geen probleem zijn. Hun reactievermogen is tenslotte toch ook beter.’
 


GROTERE GEVOLGEN
Bij TeamAlert, een voorlichtingsorganisatie gericht op jongeren, zijn ze goed op de hoogte hoe jongeren zich in het verkeer gedragen. Jongeren schatten – hun brein is nog volop in ontwikkeling – de risico’s standaard laag in, lager in ieder geval dan volwassenen. Gedragsonderzoeker Florien Huizinga van TeamAlert: ‘Op de vraag hoe groot ze de kans achten dat ze met een elektrische fiets vallen, antwoordt maar 37 procent dat ze die kans groot achten. Ruim 60 procent denkt dat ze niet vallen of een ongeluk kunnen krijgen.’ Dat een val met een elektrische fiets, vanwege de snelheid daarvan, meer impact kan hebben, is voor weinig jongeren onderwerp van gesprek. Liefst 72 procent noemt de e-bike veilig. Jongeren zijn impulsiever en nemen mede daardoor ook meer risico’s. ‘Ze overzien de gevolgen van hun gedrag minder goed.’ Dat een e-bike sneller gaat dan een gewone fiets noemt 87 procent dan ook vooral ‘handig’. Overigens leerde onderzoek uit begin 2020 TeamAlert dat ongeveer 33,3 procent van de ondervraagde jongeren tussen 12 en 24 jaar een e-bike gebruikt. Ongeveer een derde daarvan had zelf een e-bike, de rest leende deze van een familielid of kennis.


GEZOND ALTERNATIEF?
Het exacte aantal jongeren dat een e-bike gebruikt is niet bekend. Kopers worden in de regel niet gevraagd naar hun leeftijd. Bovendien, als een ouder de fiets koopt is vaak niet duidelijk dat deze door de tiener in huis zal worden gebruikt. Wel is duidelijk zichtbaar in de verkoopcijfers dat het aantal kinder- en jeugdfietsen dat verkocht wordt de laatste jaren flink daalt. Betrof het in 2015 nog in 14 procent van de aankopen (138.000) een conventionele fiets voor een minderjarige, dat aantal daalde tot 110.000 (9 procent) in 2021, zo blijkt uit cijfers van RAI BOVAG. Dat er nu in plaats daarvan e-bikes worden gekocht, lijkt de logische oorzaak. Uit andere statistieken blijkt ook dat de verkoop van brommers, scooters en snorfietsen terugloopt, ten faveure van de e-bikes.

Waar fietsfabrikanten e-bikes voor jongeren tegenwoordig aanprijzen als ‘het gezonde alternatief’ voor een brommer of scooter, moet je je in een stedelijke omgeving wel afvragen of kinderen gezond bezig zijn als ze zich tijdens het ritje naar school, van pakweg 2 tot 5 kilometer, laten ondersteunen. Het antwoord is natuurlijk nee. Veel jongeren bewegen toch al onvoldoende. De Looij: ‘Ik adviseer alle mensen, dus ook jongeren, te blijven bewegen. Maar je kunt natuurlijk wel met de e-bike naar je sportclub een eind verderop. Met het thema gezond scoor je als ouder trouwens niet bij je kinderen, daar win je weinig zieltjes mee ben ik bang.’


‘Ik adviseer alle mensen, dus ook jongeren, te blijven bewegen’

HEB JIJ EEN E-BIKE?

OPVOEREN
De tendens dat er op internet gezocht wordt naar manieren om e-bikes op te voeren is wel zorgelijk. Op middelbare scholen gaan tips al snel rond, even googelen en je hebt informatie zat. Met een kleine aanpassing van codes in de software is het mogelijk de begrenzing uit te schakelen en loopt een e-bike al snel 10 tot 15 kilometer per uur harder.
De Looij en Westerman zijn fel tegenstander van het opvoeren. Veilig Verkeer Nederland (VVN) riep in augustus zelfs op tot een verbod. De Looij: ‘Mensen moeten beseffen dat ze dan onverzekerd rondrijden, want ze gaan buiten de wet om.’ Westerman: ‘Dat moeten we met z’n allen niet willen, wij willen dat hier meer toezicht op komt. Zeker omdat het geen geheim is dat jongeren sneller zijn afgeleid. Dat, in combinatie met een hogere snelheid, is weliswaar geen garantie voor ongelukken, maar het maakt het er al met al niet veiliger op.’

Diverse scholen organiseren al speciale verkeerslessen om leerlingen te leren hoe ze moeten omgaan met een e-bike. Verkeersveiligheidsorganisatie Responsible Young Drivers, die bestaat uit enthousiaste jongeren tussen de 18 en 27 jaar, verzorgt dergelijke trainingen. Westerman: ‘Kinderen kregen altijd al verkeersles op de basisschool. Dat zou nu ook op 12-, 13-, 14-jarige leeftijd kunnen. Die doelgroep is, nog altijd, speels. Maar een e-bike is niet om mee te spelen.’
 

‘Let extra goed op de kwaliteit van frame én accu’

OPLADEN OP SCHOOL
Steeds meer leerlingen gaan tegenwoordig op een e-bike naar school, faciliteiten om deze fietsen op te laden hebben de meeste scholen echter niet. Omdat de actieradius van een nieuwe e-bike 50 tot 60 kilometer is, hoeft dat ook niet. Maar wie een tweedehands e-bike koopt met een accu die sneller leeg is, zit toch met de behoefte om deze op te laden. De Looij raadt scholen nadrukkelijk af om scholieren toe te staan accu’s binnen op te laden. ‘Accu’s moet je, vanwege het mogelijke brandgevaar, buiten de school opladen. Je moet ze niet in de brandende zon in de vensterbank van het klaslokaal opladen, dat is vragen om problemen.’

MEER HERSENLETSEL ONDER JONGEREN
Uit onderzoek van VeiligheidNL onder fietsers en snor- en bromfietsers die in de periode juli 2020 tot juni 2021 na een verkeersongeval op de Eerste Hulp in het ziekenhuis belandden, blijkt dat ruim 1 op de 3 slachtoffers gebruikmaakte van een elektrische fiets: 36%. In 2016 was dat minder dan 1 op de 5: 19%. Onder de 12- tot 17-jarigen fietsten veel meer slachtoffers op een elektrische fiets ten opzichte van 2016: 22% versus 4%. Uit het onderzoek blijkt bovendien dat de ernst van ongelukken toenam als deze jongeren een e-bike gebruikten. Van de gevallen jonge e-bikers had 22% hersenletsel, terwijl dat maar bij 9% van de jongeren met een ‘gewone’ fiets het geval was.

Volgend artikel

Disneyland Paris straalt magischer dan ooit tijdens de spectaculaire 30e verjaardag. Vier dit grandioze feest vol verbluffende nieuwe shows, belevenissen en festiviteiten mee.




Kampioen digitaal

ANWB Kampioen helpt jou en Nederland sinds 1885 zorgeloos en met plezier op weg. Geniet van de mooiste reizen, beste verhalen en handigste tips. Waar en wanneer jij dat wilt. En profiteer van unieke leden-aanbiedingen en scherpe seizoensdeals.
Volledig scherm